TRUNG TÂM XUẤT SẮC VỀ HIỆU QUẢ NĂNG LƯỢNG

Cuối tháng 2 – đầu tháng 3 vừa qua, chuỗi tập huấn “Phát triển dự án hiệu quả năng lượng“ đã được tổ chức trong khuôn khổ Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch 2020-2025 (Chương trình DEPP3). Chuỗi tập huấn nhằm giúp các đơn vị kiểm toán năng lượng cập nhật kiến thức, công cụ tiên tiến và học hỏi các kinh nghiệm thực tiễn để phát triển các dự án tiết kiệm năng lượng trong các ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều năng lượng Việt Nam.

Chuỗi tập huấn có sự tham gia của hơn 50 đại diện từ Đại sứ quán Đan Mạch, Cục Năng lượng Đan Mạch, nhóm chuyên gia Chương trình DEPP3 và các đơn vị kiểm toán năng lượng uy tín trên cả nước.

Hướng tiếp cận mới trong phát triển dự án Hiệu quả năng lượng

Ông Jorgen Hvid – Cố vấn dài hạn của Chương trình DEPP3, khẳng định các đơn vị kiểm toán đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm các dự án hiệu quả năng lượng có tiềm năng lớn và có tính khả thi cao. Tất cả ý tưởng được trình bày trong tập huấn nhằm giúp các đơn vị tư vấn, các chuyên gia tiết kiệm năng lượng nắm bắt một phương pháp toàn diện, bắt đầu từ khâu kiểm toán năng lượng tới nghiên cứu tiền khả thi và nghiên cứu khả thi, nhằm lựa chọn các giải pháp tiết kiệm năng lượng tối ưu nhất cho doanh nghiệp.

Chuỗi tập huấn diễn ra dưới hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với sự tham gia của hơn 50 đại diện đến từ các đơn vị kiểm toán năng lượng uy tín trên cả nước.

Đến nay, Chương trình DEPP3 đã và đang cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho 14 doanh nghiệp trong 11 ngành công nghiệp, đồng thời góp phần nâng cao năng lực cho hơn 70 kiểm toán viên năng lượng và chuyên gia tư vấn tiết kiệm năng lượng. Song song, Chương trình cũng xây dựng một số hướng dẫn kỹ thuật, cẩm nang công nghệ để giúp các bên liên quan phát triển dự án tiết kiệm năng lượng một cách có hệ thống, bài bản.

Ông Fridolin Holm - Chuyên gia Đan Mạch về tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp, nhấn mạnh để phát triển các dự án tiết kiệm năng lượng một cách hiệu quả cần một phương pháp tiếp cận hệ thống và dựa trên dữ liệu. Chuyên gia đã giới thiệu một quy trình gồm ba bước: trước kiểm toán, khảo sát thực tế và phát triển dự án. Trong đó, giai đoạn trước kiểm toán đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mục tiêu, quy mô dự án, các yếu tố ảnh hưởng, so sánh KPI, đánh giá nhu cầu và hiện trạng quản lý năng lượng. Quá trình khảo sát thực tế cần tập trung vào việc thu thập dữ liệu một cách có hệ thống, toàn diện để đưa ra bức tranh tổng quan chung nhất trước khi đi sâu vào từng quy trình, thiết bị. Quá trình phát triển dự án dựa trên phân tích các kết quả thu được, kết hợp giữa việc phân tích Sơ đồ năng lượng và khảo sát thực tế, để tìm ra các điểm có thể tối ưu.

Công cụ giúp xây dựng dự án Hiệu quả năng lượng

Chuỗi tập huấn đã giới thiệu một số công cụ quan trọng để phát triển dự án hiệu quả năng lượng. Một trong số đó là phương pháp lập Sơ đồ năng lượng (Energy mapping) nhằm cung cấp cái nhìn tổng quan về dòng năng lượng trong hệ thống sản xuất. Thông qua sơ đồ năng lượng, các đơn vị kiểm toán và doanh nghiệp có thể cùng nhau xác định rõ những khu vực có tiềm năng tiết kiệm năng lượng cao nhất và xây dựng các giải pháp phù hợp.

Để minh họa cho điều này, chuyên gia Fridolin chia sẻ về 02 dự án thành công tại Đan Mạch. Trong đó, một nhà máy thực phẩm tại Đan Mạch tiết kiệm được 70% năng lượng tiêu thụ, tối ưu chi phí vận hành thông qua phân tích sơ đồ năng lượng chi tiết. Một nhà máy khác trong lĩnh vực sản xuất bia đã áp dụng giải pháp thu hồi nhiệt thải bằng bơm nhiệt, giúp tiết kiệm 30% năng lượng sử dụng và giảm 40% khí phát thải.

Một công cụ khác được giới thiệu là Sơ đồ củ hành (Onion diagram) để phân tích việc sử dụng năng lượng từ dịch vụ năng lượng cốt lõi đến từng quy trình, thiết bị, vận hành và bảo trì.

Ông Fridolin Holm, Chuyên gia Đan Mạch trình bày các phương pháp phát triển dự án hiệu quả năng lượng tại buổi tập huấn.

Chuyên gia Đan Mạch cũng giới thiệu về Báo cáo ẩnh danh (Anonymized report), một công cụ giúp tổng hợp các thông tin quan trọng từ quá trình kiểm toán năng lượng mà vẫn đảm bảo tính bảo mật của doanh nghiệp. Báo cáo này cung cấp cái nhìn tổng thể về bối cảnh dự án, phương pháp xác định tiềm năng tiết kiệm năng lượng và các dự án đề xuất. Những thông tin này có thể giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn, đồng thời đóng vai trò là tài liệu tham khảo hữu ích cho các dự án tương tự trong ngành.

Một nội dung quan trọng khác trong tập huấn là hướng dẫn thực hiện nghiên cứu tiền khả thi (Pre-FS) và nghiên cứu khả thi (FS). Theo chuyên gia Fridolin Holm, nghiên cứu tiền khả thi giúp doanh nghiệp đánh giá các giải pháp kỹ thuật thay thế, phân tích các phương án dựa trên yếu tố tài chính, môi trường và pháp lý. Sau khi xác định được phương án tối ưu, nghiên cứu khả thi sẽ giúp doanh nghiệp phân tích sâu hơn về phạm vi, rủi ro, chi phí đầu tư và lợi ích dài hạn, từ đó có cơ sở vững chắc để đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng.

Kinh nghiệm triển khai thực tế

Các đơn vị kiểm toán năng lượng đã chia sẻ nhiều câu chuyện thực tế khi triển khai các dự án kiểm toán năng lượng chất lượng cao tại doanh nghiệp. Theo ông Mã Khai Hiền, Giám đốc ENERTEAM, một trong những thách thức lớn nhất là thu thập đủ dữ liệu để lập sơ đồ năng lượng. Điều này đặc biệt khó khăn khi nhiều doanh nghiệp chưa có hệ thống đo đếm chính xác, ông Hiền cho biết. Ngoài ra, quy trình phê duyệt nhiều bước, thường kéo dài cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án và có thể bỏ lỡ thời điểm tốt nhất để doanh nghiệp đưa ra các quyết định đầu tư.

Đại diện các đơn vị kiểm toán đề xuất một số giải pháp để khắc phục những thách thức trên, bao gồm nghiên cứu phương pháp để chuẩn hóa dữ liệu năng lượng cho các ngành công nghiệp, rút ngắn thời gian xét duyệt hồ sơ và tăng cường sự tham gia của chuyên gia quốc tế vào quá trình thực địa. Đặc biệt, kết nối doanh nghiệp với các tổ chức tài chính cũng là một chủ đề rất được quan tâm, nhằm thúc đẩy các đề xuất trên giấy thành các dự án đầu tư hiệu quả năng lượng thực tế tại doanh nghiệp.

Để xem lại video tập huấn vui lòng truy cập tại: Tập huấn 1, Tập huấn 2

Để tải các tài liệu chia sẻ tại tập huấn vui lòng truy cập tại: Tập huấn 1, Tập huấn 2 

Chương trình DEPP3