Với đặc thù tiêu thụ nhiệt và nhiệt năng lớn, ngành bia trở thành một trong những lĩnh vực có tiềm năng tiết kiệm năng lượng đáng kể.

Trường hợp của nhà máy bia thuộc Tổng công ty cổ phần Bia-Rượu-Nước giải khát Hà Nội (HABECO) dưới đây là ví dụ điển hình cho sự chuyển đổi xanh trong ngành bia. Thông qua hỗ trợ từ Chương trình DEPP3, nhà máy đã thực hiện kiểm toán năng lượng chất lượng cao và tìm được các giải pháp khả thi, đem lại nhiều lợi ích về kinh tế, hiệu quả năng lượng và giảm phát thải. Không chỉ dừng lại ở con số hay báo cáo, ngay sau khi có báo cáo kiểm toán, nhà máy đã tiến hành đầu tư thực hiện ngay 01 giải pháp, giúp giảm gần 15,8% tổng lượng phát thải CO₂. 

Nhà máy bia HABECO ID (Hưng Yên) sử dụng công nghệ từ Đức, Nhật, sản phẩm chính là bia tươi và bia lon. Năm 2023, sản lượng của nhà máy đạt gần 380 tấn hectolit, tổng tiêu thụ năng lượng hơn 17 triệu kWh, bao gồm cả điện và nhiệt từ than đá (76,5%), phát thải hơn 6.207 tấn CO₂/năm.

Các chuyên gia của Chương trình DEPP3 đã tiến hành khảo sát toàn nhà máy, đi sâu vào các hệ thống tiêu thụ nhiều năng lượng, từ nồi hơi, khí nén, làm lạnh... để tìm kiếm các giải pháp hiệu quả năng lượng tiềm năng lớn. Trên cơ sở phân tích dòng năng lượng và các chỉ số tiêu thụ năng lượng cục bộ tại các quá trình sản xuất, nhóm chuyên gia đã đề xuất 07 giải pháp cấp A – các giải pháp có tính khả thi cao về mặt kỹ thuật, tài chính và môi trường.

Trong số 07 giải pháp được đề xuất, giải pháp thay thế toàn bộ hệ thống lò hơi cũ đốt than bằng lò hơi đốt sinh khối hiệu suất cao 6 tấn được đánh giá là khả thi và đem lại hiệu quả tiết kiệm năng lượng lớn nhất. Với tổng mức đầu tư 15 tỷ đồng, thời gian hoàn vốn gần 5 năm, giải pháp không chỉ giúp nhà máy tiết kiệm chi phí nhiên liệu mà còn giảm hơn 980,5 tấn CO₂/năm, so với trước đây là 6.207 tấn – tương đương cắt giảm gần 15,8% tổng lượng phát thải toàn nhà máy.

Với những số liệu được tính toán cụ thể và rõ ràng, giải pháp đã thuyết phục Ban lãnh đạo nhà máy chủ động triển khai đầu tư ngay sau quá trình kiểm toán năng lượng. Điều này cũng cho thấy sự cam kết mạnh mẽ của HABECO và niềm tin vào chất lượng báo cáo từ sự hỗ trợ của Chương trình.

Thêm vào đó, 06 giải pháp cấp A còn lại cũng được nhà máy đưa vào kế hoạch triển khai thực thực trong giai đoạn 2024 - 2026. Trong đó, các biện pháp có chi phí đầu tư thấp và hiệu quả cao, thời gian hoàn vốn nhanh sẽ được ưu tiên thực hiện trong giai đoạn đầu.

Theo tính toán sơ bộ, khi thực hiện đồng bộ các giải pháp cấp A, doanh nghiệp có thể tiết kiệm hàng năm khoảng 250.090 kWh điện và 587,9 tấn than, tương đương giảm 1.274,5 tấn CO_₂ và tiết kiệm gần 4 tỷ đồng.

Ngoài các lợi ích năng lượng và giảm phát thải, các giải pháp còn đem lại nhiều lợi ích phi năng lượng có thể nhìn thấy được như: tạo điều kiện vận hành các hệ thống ổn định hơn, giảm bụi, khói và ô nhiễm không khí, tối ưu hóa quy trình sản xuất - thông qua tiết kiệm chi phí nhân công và bảo trì, kéo dài tuổi thọ thiết bị...

Từ trường hợp của HABECO ID cho thấy cách tiếp cận bài bản, dựa trên dữ liệu đáng tin cậy, hoàn toàn có thể biến “một ý tưởng tiềm năng” thành một dự án thực tế - điều không phải cuộc kiểm toán năng lượng nào cũng đạt được. Đây là mô hình có thể nhân rộng cho các nhà máy bia khác có công nghệ và quy trình sản xuất tương tự.

Bên cạnh đó, các hoạt động kiểm toán năng lượng theo tiêu chuẩn quốc tế do Chương trình DEPP3 hỗ trợ thực hiện đã cho thấy các ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng đều có tiềm năng tiết kiệm năng lượng rất lớn – không chỉ ở các hệ thống như lò hơi, khí nén hay làm lạnh, mà còn trong chính các quy trình sản xuất lõi. Điều này khẳng định tính ứng dụng rộng rãi của các giải pháp tương tự, vượt ra ngoài phạm vi ngành bia.

Câu chuyện của HABECO ID là minh chứng cho việc khi doanh nghiệp được cung cấp kỹ thuật chất lượng cao - với phương pháp tiếp cận tổng quan, sử dụng đúng công cụ và dữ liệu được tính toán khoa học - sẽ tạo niềm tin cho doanh nghiệp, giúp đưa ra các quyết định đầu tư nhanh chóng.